Z dniem 1 stycznia 2020r. nastąpiła pełna elektronizacja prowadzenia ewidencji odpadów. Od nowego roku przedsiębiorcy wszelkie dokumenty dotyczące produktów i opakowań oraz gospodarki odpadami generują i wysyłają do urzędu za pośrednictwem strony internetowej, zawierającej elektroniczną bazę danych.

9 stycznia 2020 r. Sejm zatwierdził poprawkę do ustawy o odpadach oraz o utrzymaniu czystości i porządku w gminach polegającą na możliwości sporządzania do dnia 30 czerwca 2020 r. dokumentów ewidencji odpadów także w wersji papierowej. Dokumenty te będę musiały być wprowadzone niezwłocznie do elektronicznej bazy BDO, ostateczny termin na wprowadzenie danych upływa z dniem 31 lipiec 2020r. Aby wypełnić ustawowy obowiązek podmioty muszą dokonać rejestracji w BDO. Wiele podmiotów gospodarczych ma jednak wątpliwości, czy są zobowiązani do dokonania rejestracji.

WPIS DO REJESTRU BDO

W odpowiedzi na oczekiwanie podmiotów wytwarzających odpady na uzyskanie wiążącej interpretacji przepisów, Minister Klimatu wydał objaśnienia prawne na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, na podstawie art. 33 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U z 2019 r. poz. 1292), dotyczące stosowania przepisów art. 50 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. ustawy o odpadach w zakresie obowiązku uzyskania wpisu w Rejestrze-BDO przez wytwórców odpadów będących mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami.
Objaśnienie jest szczególnie ważne, ponieważ niedopełnienie formalności rejestracji w BDO może skutkować bardzo dotkliwą sankcją finansową w wysokości do 1 mln kary.

 

Dla wytwórców odpadów obowiązek uzyskania wpisu do rejestru stanowiącego część Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (dalej „BDO” *1)) jest związany z obowiązkiem prowadzenia ewidencji odpadów. Zmiana ustawy spowodowała między innymi uruchomienie nowych elektronicznych modułów BDO ewidencji i sprawozdawczości. Podmioty zwolnione całkowicie z ewidencji odpadów nie podlegają wpisowi do Rejestru-BDO. Wytwórcy odpadów objęci częściowymi zwolnieniami z prowadzenia ewidencji odpadów (ewidencja uproszczona) są obowiązani uzyskać wpis do Rejestru-BDO.

Obowiązek wpisu do Rejestru BDO mają podmioty będą posiadaczami odpadów, są t

  • wytwórcy odpadów,
  • osoby fizyczne,
  • osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące w posiadaniu odpadów.

Wytwórcą odpadów jest natomiast:

  • każdy, kogo działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów), oraz każdy, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów,
  • podmiot, który świadczy usługę w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, chyba że umowa o świadczenie tej usługi stanowi inaczej (jeśli do wymiany żarówki czy tonera w drukarce w swoim biurze lub zakładzie wezwiesz firmę zajmującą się tym profesjonalnie, to ona, a nie ty, będzie wytwórcą powstałych w ten sposób odpadów).

W praktyce, oznacza to, że obowiązkowej rejestracji w BDO podlegają między innymi:

  • sklepy spożywcze,
  • warsztaty samochodowe,
  • firmy budowlane,
  • gabinety stomatologiczne,
  • gabinety lekarskie,
  • firmy remontowe,
  • warsztaty rzemieślnicze,
  • producentów baterii i akumulatorów,
  • producentów sprzętu elektronicznego i elektrycznego,
  • prowadzących działalność profesjonalną w zakresie transporty odpadów.

JAK DOKONAĆ REJESTRACJI ELEKTRONICZNEJ?

Wpisu dokonuje się poprzez stronę internetową bdo.mos.gov.pl.

Jeżeli posiadasz numeru rejestrowy (Twój podmiot JEST już zarejestrowany w Rejestrze BDO), powiąż swoje konto z tym podmiotem -> skorzystaj z funkcji PRZYPISZ KONTO PODMIOTU. Podczas przypisywania konta konieczne będzie podanie nr rejestrowego i dotychczasowego hasła do rejestru.

Jeżeli nie posiadasz numeru rejestrowego (Twój podmiot NIE JEST jeszcze zarejestrowany w Rejestrze BDO), skorzystaj z funkcji rejestracji podmiotu -> z menu bocznego wybierz pozycję WNIOSKI a następnie na wyświetlonej liście wniosków wybierz funkcję Nowy wniosek rejestracyjny.

Należy pamiętać, że dokumentacja elektroniczna wysyłana do urzędu wymaga poświadczenia za pomocą profilu zaufanego lub podpisu elektronicznego.

W związku z dużą ilością wniosków o wpis do Rejestru-BDO spływających do Urzędów Marszałkowskich, Ministerstwo Klimatu wraz z Instytutem Ochrony Środowiska – Państwowym Instytutem Badawczym dopuszczają możliwość wysłania roboczego wniosku i wysłania go jeszcze w roku 2020. Wniosek należy utworzyć w systemie BDO, na stronie: https://rejestr-bdo.mos.gov.pl/ .

Jak to zrobić?

  1. Zaloguj się do systemu BDO poprzez Krajowy Węzeł Identyfikacji Elektronicznej (zobacz film instruktażowy) na stronie bdo.mos.gov.pl
  2. Utwórz roboczy wniosek rejestrowy. Proces opisany jest w specjalnej instrukcji - otwórz >>>
  3. Wysłanie wniosku przez BDO jest możliwe w 2020 roku.

KTO JEST WPISANY DO REJESTRU Z URZĘDU?

Marszałek województwa wpisze do rejestru z urzędu przedsiębiorcę, który:

  • uzyskał pozwolenie zintegrowane,
  • uzyskał pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
  • uzyskał zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów,
  • uzyskał decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych,
  • uzyskał koncesję na podziemne składowanie odpadów,
  • uzyskał wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
  •  

NUMER REJESTROWY BDO MUSI BYĆ WIDOCZNY NA DOKUMENTACH FIRMY

Podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie wskazanym w art. 57 ust. 1 ww. ustawy (tj. wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, pojazdy, baterie lub akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny, oraz autoryzowani przedstawiciele, a także producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań) są zobligowane, zgodnie z art. 63 ustawy o odpadach, do umieszczania numeru rejestrowego na dokumentach bezpośrednio związanych z działalnością objętą wpisem do Rejestru-BDO, na przykład: faktury VAT, paragony fiskalne, umowy kupna sprzedaży, sprawozdania, karty przekazania odpadów, karty ewidencji odpadów.

KTO JEST ZWOLNIONY Z OBOWIĄZKU REJESTRACJI?

Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy niektórych kategorii wytwórców odpadów:

  1. wytwórców odpadów komunalnych,
  2. wytwórców odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów,
  3. wytwórców odpadów będących rolnikami gospodarującymi na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlegają wpisowi do rejestru z urzędu w związku z posiadaniem decyzji w zakresie wytwarzania odpadów.

Oprócz wytwórców odpadów ustawa o odpadach zwalnia całkowicie z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów niektóre podmioty gospodarujące odpadami.

Zwolnienia całkowite z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów dotyczą:

  1. osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne (4);
  2. podmiotów organizujących nieprofesjonalne zbieranie odpadów 5).

Kolejne zwolnienia dotyczą rodzajów odpadów określonych w rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. ogłoszona w Dzienniku Ustaw w dniu 30.12.2019r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2531), o ile nie przekraczają rocznie ilości określonych w tym rozporządzeniu.

Wytwórcy odpadów wymienionych w tym rozporządzeniu, nieprzekraczających podanych w nim ilości, nie prowadzą w ogóle ewidencji odpadów, nie podlegają zatem obowiązkowi uzyskania wpisu w Rejestrze-BDO.

 

dziennikustaw.gov.pl/du/2019/2531/1

JAK TRAKTOWAĆ ODPADY Z BIUR I DROBNEJ DZIAŁALNOŚCI?

Odpady powstające w ramach działalności biurowej lub innej drobnej działalności gospodarczej, o charakterze i składzie podobnym do powstających w gospodarstwach domowych, niezawierające odpadów niebezpiecznych, mogą być potraktowane jako odpady komunalne (np. makulatura, opakowania, meble i inne odpady wielkogabarytowe).

W związku z tym podmioty prowadzące drobną działalność usługową np. księgową, doradczą, prawną lub inną biurową, fryzjerską, krawiecką, kosmetyczną (o ile nie wytwarzają odpadów medycznych, w wyniku przeprowadzanych zabiegów z zakresu medycyny estetycznej np. strzykawki, skalpele) są zwolnione z wpisu do rejestru-BDO jako wytwórcy odpadów komunalnych.

Jako odpady komunalne można potraktować również zużyty sprzęt elektryczny lub elektroniczny niezawierający składników niebezpiecznych np. czajniki oraz zużyte tonery niezawierające składników niebezpiecznych.

Jako wytwórca odpadów komunalnych taki podmiot nie wpisuje się w zakresie wytwarzania tych odpadów do Rejestru-BDO.

CZYM SĄ ODPADY NIEBEZPIECZNE?

Odpady posiadające właściwości niebezpieczne, pochodzące z innych źródeł niż gospodarstwa domowe, nie mogą być uznane za odpady komunalne 6).

Wytwórcy tych odpadów nie są objęci zwolnieniami w zakresie prowadzenia ewidencji odpadów, chyba że takie zwolnienie będzie określone w rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2531).

Jeżeli ilości odpadów, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji, zostaną przekroczone, wytwórca odpadów podlega wpisowi do Rejestru-BDO.

USŁUGI REMONTOWE A ODPADY

Za odpady powstające w wyniku budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw odpowiada podmiot, który świadczy usługę. Podmiot wykonujący usługę jako wytwórca odpadów zobowiązany jest do rejestracji w Rejestrze-BDO i do prowadzenia ewidencji w BDO.

Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy umowa o świadczenie usługi inaczej określa odpowiedzialność za wytworzone odpady.

NIEPROFESJONALNE ZBIERANIE ODPADÓW

Sklepy, szkoły, urzędy, które przyjmują odpady o charakterze poużytkowym lub odpady opakowaniowe, jest nieprofesjonalnym zbierającym te odpady. Pojęcie nieprofesjonalnego zbierania precyzuje art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy o odpadach, a warunki jakie musi spełniać ten podmiot – art. 45 ust. 2 tej ustawy. Za odpady o charakterze poużytkowym (pokonsumpcyjnym) w przypadku drobnej działalności gospodarczej i biurowej można uznać zarówno niektóre odpady komunalne, jak i odpady niebezpieczne (drobny sprzęt elektryczny lub elektroniczny jak świetlówki, laptopy, monitory – typu użytkowanego również w gospodarstwach domowych). Ponieważ prowadzący nieprofesjonalne zbieranie odpadów jest zwolniony z prowadzenia ewidencji odpadów, podmiot przekazujący do niego odpady może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku wystawiania karty przekazania odpadów (dalej „KPO”).

Możliwość ta wynika z art. 69 ust. 4 ustawy o odpadach – przepis ten dopuszcza niesporządzanie KPO, jeżeli jeden z posiadaczy odpadów, tak jak w tym przypadku sprzedawca będący nieprofesjonalnym zbierającym odpady, nie jest objęty obowiązkiem prowadzenia ewidencji odpadów.

JEDNOSTKI HANDLOWE

Obowiązek uzyskania wpisu do Rejestru-BDO dotyczy podmiotów prowadzących jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, o której mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 542, z późn. zm.). Takie jednostki nie prowadzą ewidencji odpadów w BDO, a jedynie sprawozdawczość (informacja poniżej). Obowiązek uzyskania wpisu do Rejestru-BDO dla tej kategorii podmiotów został wprowadzony z dniem 1 września 2019 r., z tym, że podmioty funkcjonujące były obowiązane złożyć wniosek o taki wpis do 31 grudnia 2019 r. 7)
Obowiązek rejestracji w BDO nie dotyczy natomiast tych placówek handlu detalicznego lub hurtowego, które nie oferują klientom toreb na zakupy wykonanych z tworzywa sztucznego.

Uwaga!
Bardzo lekkie torby na zakupy z tworzyw sztucznych8) tzw. zrywki nie podlegają opłacie recyklingowej, a więc sklepy, które oferują wyłącznie takie torby również nie podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru BDO.

SPRAWOZDAWCZOŚĆ

Składanie rocznych sprawozdań o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami dotyczy wyłącznie wytwórców obowiązanych do prowadzenia ewidencji odpadów9). Jeżeli wytwórca w zakresie wszystkich wytwarzanych przez siebie odpadów jest całkowicie zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, nie ciąży na nim obowiązek składania rocznych sprawozdań. Częściowe zwolnienie z ewidencji odpadów (np. uproszczona ewidencja odpadów) nie zwalnia z obowiązku składania sprawozdań. Na prowadzących jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego objęte opłatą recyklingową, ciąży z kolei obowiązek składania rocznych sprawozdań o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi. Obowiązek ten nie jest związany z obowiązkiem ewidencji odpadów, tylko z obowiązkiem pobierania opłaty recyklingowej od nabywającego torbę na zakupy z tworzywa sztucznego10).

PRZYDATNE LINKI

Przedsiębiorca może poprzez stronę internetową sprawdzić, czy podlega obowiązkowi rejestracyjno - sprawozdawczemu: https://bdo.mos.gov.pl/home/obowiazek_rejestracji/.

Informacje na stronie Ministerstwa Klimatu: https://bdo.mos.gov.pl.

W celu uzyskania wpisu do rejestru należy złożyć formularz rejestrowy, który jest dostępny na stronie internetowej: https:// www.bdo.mos.gov.pl/web.wnioski-do-pobrania.

OKRES PRZEJŚCIOWY

Rzecznik Małych i Średnich przedsiębiorców zawnioskował o zmianę regulacji odnośnie elektronizacji BDO, która z dniem 9 stycznia 2020 r. została przyjęta przez sejm. Polega ona na wprowadzeniu okresu przejściowego od dnia 01 stycznia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r., w którym dopuszczalne byłoby stosowanie dotychczasowych metod sporządzania dokumentów w formie papierowej oraz możliwości równoległego korzystania z systemu teleinformatycznego BDO. Forma papierowa składania dokumentów jest akceptowalna, jeśli korzystanie z systemu teleinformatycznego nie jest możliwe ze względów technicznych.

Tak zaewidencjonowana w formie papierowej informacja o odpadach podlegałaby wprowadzeniu do elektronicznej bazy BDO niezwłocznie po ustaniu awarii, nie później niż w terminie 30 dni od dnia usunięcia awarii. Pomoc merytoryczną można uzyskać za pośrednictwem e-maila: pomoc.mos.gov.pl lub telefonicznie (22) 36 92 065. Pomoc techniczną można uzyskać pod numerem telefonu: (22) 34 04 050 lub (22) 37 50 500.

PRZYPISY / PODSTAWA PRAWNA

Przypisy / podstawa prawna:

(1)Rejestr jest prowadzony na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2019 r. poz. 701, z późn. zm.)
(2) O ewidencji uproszczonej mówi art. 71 ustawy o odpadach, zgodnie z którym wytwórca odpadów prowadzi ewidencję odpadów wyłącznie w postaci karty przekazania odpadów, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 100 kilogramów rocznie lub wytwarza odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie.
(3) Zwolnienia wynikają z art. 66 ust. 4 pkt 1 lit. a ustawy o odpadach.
(4) Zgodnie z art. 27 ust. 8 ustawy o odpadach osoba fizyczna i jednostka organizacyjna niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi tylko takie rodzaje odpadów, za pomocą takich metod odzysku, określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2014 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. z 2015 r. poz. 93), i w takich ilościach, które mogą bezpiecznie wykorzystać na potrzeby własne.
(5) Zgodnie z art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy o odpadach są to podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej w zakresie gospodarki odpadami, które zbierają odpady stanowiące odpady o charakterze pokonsumpcyjnym (poużytkowym) lub odpady opakowaniowe i przekazują je na podstawie pisemnej umowy do podmiotów zbierających odpady lub przetwarzających odpady.
(6) Wynika to z definicji odpadów komunalnych zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy o odpadach.
(7) Art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1579).
(8) Zgodnie z art. 8 pkt 15a lit. b ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 542, z późn. zm.) przez bardzo lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego rozumie się torby o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów, które są wymagane ze względów higienicznych lub oferowane jako podstawowe opakowanie żywności luzem, gdy pomaga to w zapobieganiu marnowaniu żywności.
(9) Zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 1 ustawy o odpadach.
(10) Obowiązek pobrania opłaty recyklingowej wynika z art. 40a ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

 

 

* Ostatnia aktualizacja - 15 stycznia 2020 r.


AUTOR

Barbara Dąbrowska - ekspert prawa podatkowego, dyrektor finansowy

ekonomista, absolwentka studiów MBA, dyrektor ds. finansów i podatków w firmie konsultingowej, trener - wykładowca między innymi w Centrum Szkoleniowym Fundacji Rozwoju Rachunkowości Sp. z o.o., Wiedzy i Praktyce Sp. z o.o. Federacja Stowarzyszeń Naukowo – Technicznych NOT, Altkom Akademii, LTCA Zarzycki Niebudek Adwokaci i Doradcy Podatkowi Sp. k.

ODWIEDŹ NASZĄ CZYTELNIĘ.

Zapraszamy do lektury pozostałych tekstów

CZYTAJ DALEJ