- PPK czyli Pracownicze Plany Kapitałowe to program długoterminowego oszczędzania dla Pracowników, z przeznaczeniem na wypłatę zgromadzonych środków po 60. roku życia, a w wyjątkowych sytuacjach wcześniej.
- Program tworzony i współfinansowany jest przez Pracowników, Pracodawców i Państwo.
- Środki gromadzone przez pracownika w PPK będą inwestowane w Fundusze Zdefiniowanej Daty, które mają za zadanie różnicować poziom ryzyka inwestycyjnego uwzględniając wiek uczestnika programu.
- Kontrolę nad instytucjami finansowym prowadzącymi PPK sprawuje KNF (Komisja Nadzoru Finansowego).
- Gromadzone w tym programie środki są prywatne i podlegają dziedziczeniu. Środki można też w każdym momencie wycofać, na zasadach opisanych w ustawie.
- Udział w programie jest domyślny, co oznacza, że jeśli pracownik nie zgłosi pracodawcy wyraźnej woli rezygnacji z udziału w programie (w formie pisemnej z odręcznym podpisem) z założenia staje się uczestnikiem programu, jeśli jest w przedziale wiekowym 18-54 lata.
Treść ustawy orka.sejm.gov.pl/proc8.nsf/ustawy/2811_u.htm
- Podmiot zatrudniający - wymiennie nazywany również firmą lub przedsiębiorstwem, to:
- pracodawca;
- nakładca;
- rolnicze spółdzielnie produkcyjne lub spółdzielnie kółek rolniczych;
- zleceniodawca;
- podmiot, w którym działa rada nadzorcza.
- Osoby zatrudnione – zgodnie z ustawą o pracowniczych planach kapitałowych to:
- pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla oraz młodocianych);
- osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia;
- członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych;
- osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług;
- członkowie rad nadzorczych wynagradzani z tytułu pełnienia tych funkcji;
- osoby wskazane powyżej przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego
- Fundusze zdefiniowanej daty (instytucja finansowa) – fundusz inwestycyjny, fundusz emerytalny lub ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy, który automatycznie zmienia politykę inwestycyjną, ograniczając poziom ryzyka w zależności od wieku uczestnika PPK. Ustawa o PPK nazywa te fundusze instytucjami finansowymi.
Od 1 lipca 2019 r.
- Podmioty zatrudniające co najmniej 250 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2018r.
- Najpóźniej do 12.11.2019 r. Pracodawca podpisze umowę o prowadzenie PPK – pierwsze wpłaty do PPK zostaną odprowadzone od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po podpisaniu umowy.
Od 1 stycznia 2020 r.
- Podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na dzień 30 czerwca 2019r.
- Najpóźniej do 11.05.2020 r. Pracodawca podpisze umowę o prowadzenie PPK – pierwsze wpłaty do PPK zostaną odprowadzone od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po podpisaniu umowy.
Od 1 lipca 2020 r.
- Podmioty zatrudniające co najmniej 20 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2019r.
- Najpóźniej do 10.11.2020 r. Pracodawca podpisze umowę o prowadzenie PPK – pierwsze wpłaty do PPK zostaną odprowadzone od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po podpisaniu umowy
Od 1 stycznia 2021 r.
- Pozostałe podmioty i jednostki sektora finansów publicznych.
- Najpóźniej do 10.05.2021 r. Pracodawca podpisze umowę o prowadzenie PPK – pierwsze wpłaty do PPK zostaną odprowadzone od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po podpisaniu umowy.
UWAGA! Wyjątki!
- Wyjątek 1 - Podmioty należące do jednej grupy kapitałowej mogą przystąpić do PPK w terminie, w którym przystępuje największy podmiot z grupy (z największą liczbą osób zatrudnionych).
- Wyjątek 2 - W przypadku podmiotów będących jednostkami sektora finansów publicznych umowa o prowadzenie powinna być zawarta najpóźniej do 10.04.2021 r.
- Wyjątek 3 - Samozatrudnieni, czyli osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, i nie zatrudniające pracowników, są wyłączone spod obowiązywania ustawy.
- Wyjątek 4 - Pracodawca, który w dniu rozpoczęcia stosowania do niego ustawy o PPK prowadzi Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) i odprowadza składki podstawowe w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia, jeżeli w PPE uczestniczy co najmniej 25% osób zatrudnionych, nie ma obowiązku prowadzenia PPK.
- Pracownicy między 18 a 55 r.ż. - włączani są automatycznie do programu jeśli współpracują z pracodawcą na podstawie umowy od której odprowadzane są obowiązkowe składki emerytalno – rentowe i pod warunkiem, że nie zrezygnowali z udziału w programie.
- Pracownicy, którzy ukończyli 55 r.ż. ale nie ukończyli 70 r.ż. - włączani są do programu dobrowolnie, na wyraźną swoją prośbę.
- Pracownicy powyżej 70 r.ż. - nie są objęci programem, ale jeśli do programu przystąpili przed ukończeniem 70 r.ż. i są nadal aktywni zawodowo mogą być uczestnikiem programu.
UWAGA! Rezygnacja pracownika z uczestnictwa w PPK ważna jest do 1 stycznia 2023 roku i każdorazowe przez każde kolejne 4 lata. Jeśli po tym terminie pracownik nie złoży ponownej rezygnacji, a spełnia inne warunki do uczestnictwa w PPK, zostaje z automatu uczestnikiem programu PPK.
| Wpłata podstawowa - wynagrodzenia brutto | WAŻNE | Wpłata dodatkowa (dobrowolna) - wynagrodzenia brutto | Wpłata maksymalna - wynagrodzenia brutto | |
|---|---|---|---|---|
| Wpłaty finansowane przez pracownika | 2,0% | dla Pracowników, których łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2 krotności minimalnego wynagrodzenia, wpłata podstawowa może być obniżona do 0,5% wynagrodzenia brutto | do 2,0% | 4% |
| Wpłaty finansowane przez pracodawcę | 1,5% | Wpłaty Pracodawcy nie podlegają składkom na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. | do 2,5% | 4% |
| Łączna maksymalna wpłata | 8% | |||
| Dopłaty od państwa | 250 zł – wpłata powitalna | Wpłacana na rachunek PPK jeśli przez 3 pełne miesiące uczestnik będzie oszczędzać w PPK i za co najmniej 3 miesiące dokona wpłat podstawowych (wpłata powitalna przekazywana jest w terminie 30 dni po zakończeniu kwartału, w którym uczestnik spełnił warunki do jej otrzymania); | ||
| 240 zł – dopłata roczna | Wpłacana na rachunek PPK gdy wpłaty podstawowe i dodatkowe w danym roku wyniosą co najmniej 3,5% liczone od 6-krotności minimalnego wynagrodzenia w roku, za który dopłata jest należna. | |||
UWAGA!
- Wpłaty finansowane przez Pracodawcę stanowią przychód podlegający opodatkowaniu. Pracodawca ma obowiązek potrącić ten podatek z bieżących wypłat wynagrodzenia lub wykazać podatek do zapłat w rozliczeniu rocznym.
- Obowiązuje roczny maksymalny limit wpłat na wszystkie rachunki uczestnika PPK w wysokości 50 000 dolarów amerykańskich.
- Całkowite koszty zarządzania PPK pobierane przez instytucję finansową nie mogą przekroczyć 0,6% wartości aktywów netto funduszu w skali roku, w tym:
- opłata za zarządzanie nie będzie mogła być wyższa niż 0,5% wartości aktywów netto funduszu w skali roku,
- wynagrodzenie za osiągnięty wynik w wysokości maksymalnie 0,1% wartości aktywów netto funduszu w skali roku.
- Dopłata od Państwa (wpłata powitalna – 250 zł i dopłata roczna – 240 zł) nie będzie stanowiła dochodu i tym samym nie będzie obciążona podatkiem dochodowym.
- Za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim pracodawca nie będzie odprowadzać wpłat do PPK.
Zgodnie z ustawą fundusze gromadzone na rachunkach w programie PPK są prywatnymi środkami uczestnika PPK i służą przede wszystkim celom emerytalnym.
WYPŁATA PRZED 60 R.Ż.
- Wypłata środków w dowolnym momencie, ale będą one pomniejszone o
- podatek od zysków kapitałowych;
- 30% środków pochodzących z wpłat Twojego Pracodawcy – wpłaty te były zwolnione ze składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, dlatego pobrane 30% zapisywane jest jako Twoja składka na ubezpieczenie emerytalne w ZUS;
- całość środków pochodzących z wpłaty powitalnej i dopłat rocznych od Państwa.
- Wypłata środków w wyjątkowych sytuacjach życiowych
- poważnej choroby swojej, współmałżonka lub dziecka – do 25% środków bez obowiązku zwrotu;
- na pokrycie wkładu własnego, zaciągając kredyt na mieszkanie lub budowę domu – do 100% środków z obowiązkiem zwrotu – z możliwością rozłożenia go na nieoprocentowane raty, które można spłacać do 15 lat – dotyczy osób przed 45 rokiem życia.
WYPŁATY PO 60 R.Ż. - BEZ PODATKU OD ZYSKÓW KAPITAŁOWYCH
- 25% środków jednorazowo a 75% środków w co najmniej 120 ratach (przez 10 lat lub więcej;
- 100% środków rozłożonych na 360 rat;
- w postaci produktów finansowych:
- na polisę w zakładzie ubezpieczeń z prawem do świadczenia okresowego lub dożywotniego;
- na rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej na warunkach określonych w ustawie;
- wypłacić środki w formie świadczenia małżeńskiego – ta forma przeznaczone jest dla uczestnika PPK i jego współmałżonka, którzy ukończyli 60 lat, są razem uczestnikami PPK tej samej instytucji finansowej. Wypłata środków następuje miesięcznie (przez minimum 120 rat) z połączonych rachunków współmałżonków.
UWAGA!
Złożenie wniosku o wypłatę środków po osiągnięciu 60 r. ż. uniemożliwia dalsze oszczędzanie w PPK.
Środki zgromadzone na koncie PPK podlegają podziałowi między małżonków w sytuacji rozwodu.
W sytuacji śmierci uczestnika programu PPK, jeśli uczestnik pozostawał w związku małżeńskim, połowa zgromadzonej kwoty będzie przekazana małżonkowi. Pozostała część środków zostanie przekazana osobom uprawionym wskazanym we wniosku przez uczestnika PPK, a jeśli takie osoby nie zostały ustanowione, środki będą dziedziczone przez spadkobierców zgodnie z Kodeksem cywilnym.
UWAGA! W przypadku prowadzenia rachunku PPK przez zakład ubezpieczeń osobami uprawnionymi, jeżeli nie wskazałeś osoby uprawnionej do otrzymania sumy ubezpieczenia, będą członkowie Twojej najbliższej rodziny w kolejności ustalonej w ogólnych warunkach ubezpieczenia, chyba że umowa między zakładem ubezpieczeń a ubezpieczonym, a więc umowa o prowadzenie PPK będzie przewidywała inną kolejność.
- Niewywiązywanie się przez pracodawców z obowiązków wynikających z ustawy o PPK jest wykroczeniem i podlega karze grzywny w wysokości do 1,5 % funduszu wynagrodzeń z roku poprzedzającego wykroczenie.
- Nakłanianie pracowników do nieuczestniczenia w programie jest również obarczone karą w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń z roku poprzedzającego wykroczenie.
- Pracodawca (lub osoba działająca w jego imieniu), który:
- nie dopełnia obowiązku terminowego zawarcia w imieniu pracowników umowy o prowadzenie PPK,
- nie dopełnia obowiązku dokonywania wpłat do PPK w przewidzianych terminach,
- nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,
- nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK,
- podlega karze grzywny w wysokości od 1000 zł do 1 000 000 zł.
UWAGA!
Kontrola spełniania obowiązków przez pracodawców wynikających z ustawy o PPK, w szczególności:
- obowiązku zawierania umów o zarządzania PPK,
- obowiązku zawierania umów o prowadzenie PPK
- dokonywania wpłat do PPK,
należy do zadań Państwowej Inspekcji Pracy.
- Pracodawca powołuje reprezentację pracowników (w trybie przyjętym u danego pracodawcy), która wybierze instytucje finansową, z którą firma podpisze umowę o zarzadzanie PPK. (UWAGA! Jeśli na miesiąc przed utworzeniem program (podpisanie umowy o zarzadzanie PPK) nie uda się porozumieć reprezentacji pracowniczej co do wyboru instytucji finansowej, pracodawca ma prawo sam podjąć taką decyzję, kierując się najlepiej pojętym interesem pracowników w tym obszarze).
- Wybór instytucji finansowej i podpisanie umowy o zarządzanie PPK
- Podpisanie umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz pracowników, z którą wcześniej podpisał umowę o zarządzanie. Po podpisaniu tej umowy pracownicy stają się uczestnikami PPK.
- Instytucja finansowa otwiera indywidualne rachunku PPK dla pracowników.
- Automatyczne zapisanie przez Pracodawcę pracowników do PPK (z przedziału 18-55 lat, współpracujących z firmą na podstawie umowy tytułem której odprowadzane są obowiązkowe składki emerytalno – rentowe i pod warunkiem że pracownik nie złoży rezygnacji z udziału w PPK).
- Pracodawca zapisuje też do programu osoby, które mogą dobrowolnie do programu przystąpić, i które taką wolę przedstawiły pracodawcy.
- Każdy uczestnik zostanie automatycznie przypisany do określonego funduszu zdefiniowanej daty w zależności od swojej daty urodzenia. W miarę zbliżania się uczestnika do 60. roku życia fundusz automatycznie zmieni politykę inwestycyjną – w taki sposób, aby zapewniała właściwy poziom bezpieczeństwa powierzonych mu środków.
- Pracodawca na bieżąco przekazuje wpłaty do PPK oraz dba o gromadzenie i archiwizowanie dokumentacji dotyczącej PPK.
- Pracodawca dba o bieżący przepływ informowanie pomiędzy pracodawcą a instytucją finansową.
- Pracownik może w każdym momencie przystąpić do PPK, nawet jeśli złożył wcześniej wniosek o niedokonywanie płat na PPK.
- Pracownik może też w każdym momencie zrezygnować z dalszego dokonywania wpłat na PPK.
Tekst powstał w oparciu o Ustawę o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. poz. 2215) z dn. 4 października 2018 r. oraz informacje zwarte na stronie www.mojeppk.pl.
* Ostatnia aktualizacja - 30 października 2019
PAMIĘTAJ!
Jeżeli planujesz lub już prowadzisz PPK, zadbaj o dobry program komputerowy.
Tylko system z dedykowaną funkcjonalnością skutecznie wesprze Cię w prowadzeniu PPK w Twojej firmie.
Umów się na darmową prezentację i zobacz system doskonale przygotowany do najnowszych wymogów prawnych.